Siêu âm gan là phương pháp hình ảnh giúp chẩn đoán chính xác các tình trạng tổn thương tại gan, từ đó đưa ra hướng điều trị kịp thời và hợp lý. Vậy kết quả siêu âm gan cho biết điều gì liệu bạn đã nắm rõ? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu cụ thể qua bài viết dưới đây.
Siêu âm gan là gì?
Siêu âm gan là phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện đại được sử dụng tương đối phổ biến. Kỹ thuật này sử dụng một đầu dò phát ra các sóng siêu âm tần số cao và di chuyển trên bề mặt da phía trên bên phải vùng bụng của người bệnh. Các sóng âm thanh hoặc tiếng vang dội lại từ gan của người bệnh được ghi lại và chuyển thành video hoặc hình ảnh có thể xem được trên màn hình máy tính.
Siêu âm gan cho thấy rõ cấu trúc gan bao gồm các thùy gan, phân thùy và hạ phân thùy gan cũng như hệ thống cấu trúc mạch máu tại gan. Các bất thường trên hình ảnh siêu âm gan báo hiệu tình trạng tổn thương tại gan cần được điều trị kịp thời.
Siêu âm gan là phương pháp giúp chẩn đoán chính xác tình trạng tổn thương tại gan
Những triệu chứng nào cho thấy cần siêu âm gan?
Một số các triệu chứng cảnh báo gan bạn đang gặp vấn đề và cần phải tiến hành siêu âm gan như: Sụt cân không rõ nguyên nhân, khó chịu ở vùng bụng, cảm giác nhanh no, buồn nôn hoặc nôn, suy nhược, vàng da, xuất hiện vết bầm tím bất thường,...
Những triệu chứng trên người bệnh thường có thể dễ dàng nhận biết được. Tuy nhiên, đa số người bệnh thường mang tâm lý chủ quan và chỉ khi các triệu chứng trở nặng thì mới bắt đầu đi khám.
>>XEM THÊM: Nhận biết sớm suy giảm chức năng gan để phòng ngừa bệnh
Kết quả siêu âm gan cho biết điều gì?
Siêu âm gan cho thấy hình ảnh chính xác về cấu trúc và mạch máu trong gan, từ đó, phương pháp này có thể đánh giá các bất thường đang diễn ra tại gan.
Như thế nào là hình ảnh siêu âm gan bình thường?
Một hình ảnh siêu âm gan bình thường chứng tỏ chức năng gan đang hoạt động tốt. Trên siêu âm, có thể nhận biết qua các đặc điểm:
- Đường viền gan rõ nét và đều. Một số chỗ có thể gồ lên như dưới bờ sườn, thùy đuôi, thùy vuông (lát cắt ngang), vùng vòm gan và dưới thận (lát cắt dọc).
- Cấu trúc nhu mô gan mịn, đều, bão hòa âm.
- Độ đậm âm nhu mô gan thường thấp hơn nhu mô tụy, cao hơn nhu mô thận và lách.
- Hệ thống tĩnh mạch cửa phân nhánh từ rốn gan vào các thùy và hạ phân thùy có cấu trúc hình ống, rỗng âm.
- Các tĩnh mạch gan có cấu trúc ống, rỗng âm, đường kính thay đổi theo nhịp thở.
- Đường kính tĩnh mạch cửa sau khi hợp lưu không quá 14mm.
Cấu trúc gan bình thường được thể hiện rõ trên hình ảnh siêu âm
Hình ảnh siêu âm gan trong viêm gan cấp tính và mạn tính
Trong viêm gan cấp tính, siêu âm gan thường thấy kích thước gan lớn hơn hoặc bình thường, đồng thời nhu mô gan giảm âm lan tỏa. Đối với viêm gan mạn tính, siêu âm gan cho thấy cấu trúc gan thô, bờ gan không đồng đều. Kích thước gan thường nhỏ hơn so với bình thường và có sự tăng độ hồi âm của nhu mô gan.
Siêu âm báo hiệu bệnh gan nhiễm mỡ
Ở người bệnh gan nhiễm mỡ, hình ảnh trên siêu âm đặc trưng bởi sự tăng độ sáng của nhu mô gan. Nguyên nhân được xác định do sự tán xạ của chùm tia siêu âm bởi các giọt lipid trong gan, tạo ra hình ảnh một lá gan “sáng”. Các chất béo tích tụ trong gan cũng làm suy giảm sự xuyên thấu của chùm tia siêu âm, gây mờ hình ảnh cấu trúc bên trong nhu mô gan.
Ngoài ra, siêu âm gan còn được sử dụng để đánh giá tình trạng gan nhiễm mỡ thông qua thang điểm về mức độ tăng sáng của nhu mô gan.
Gan “sáng” là hình ảnh siêu âm đặc trưng của người bệnh gan nhiễm mỡ
Hình ảnh gan trong bệnh lý xơ gan
Bề mặt gan nổi nhiều nốt nhỏ là hình ảnh siêu âm đặc hiệu ở người bệnh xơ gan. Nguyên nhân của sự không đồng đều này là do các vùng hoại tử và nốt tái sinh xen kẽ nhau. Ở người xơ gan giai đoạn cuối, gan thường bị teo đi dẫn đến kích thước nhỏ hơn so với bình thường.
Siêu âm chẩn đoán các bệnh lý gan mật khác
Ngoài các bệnh lý trên thì siêu âm gan cũng giúp phát hiện một số vấn đề về gan mật khác như áp xe gan, sán lá gan, khối u lành tính,...
Siêu âm gan có phát hiện ung thư không?
Siêu âm gan giúp phát hiện các khối u phát triển trong gan. Hình ảnh trên siêu âm khó chẩn đoán được khối u lành hay ác tính. Vì thế người bệnh cần làm thêm các xét nghiệm để chẩn đoán phân biệt.
Theo kết quả của một số nghiên cứu, các khối u trong ung thư gan nguyên phát thường có kích thước lớn trên 6cm. Trong khi đó, đối với ung thư gan thứ phát thì số lượng các khối u xuất hiện nhiều hơn nhưng kích thước lại bé hơn.
Siêu âm gan có vai trò rất quan trọng trong việc tầm soát và phát hiện sớm ung thư gan. Thời gian gần đây, các nghiên cứu kết hợp giữa siêu âm với phương pháp siêu âm Doppler màu, siêu âm cản âm nên độ nhạy và độ đặc hiệu trong chẩn đoán ung thư gan đã lên đến trên 90%.
Siêu âm gan giúp phát hiện các khối u trong gan
Cần làm gì khi hình ảnh siêu âm gan bất thường?
Đa số trường hợp có kết quả siêu âm gan bất thường đều cảnh báo các vấn đề về gan. Phương pháp điều trị tốt nhất là loại bỏ các nguyên nhân gây bệnh và phục hồi lại chức năng gan đã bị tổn thương.
Sử dụng thuốc tây điều trị
Thuốc tây được dùng điều trị trong một số trường hợp cụ thể.
- Trường hợp viêm gan do virus, cần được điều trị ngay bằng các phác đồ sau:
- Viêm gan B mạn tính: Dùng Tenofovir (300mg/ngày) hoặc Entecavir (0,5mg/ngày). Hoặc Lamivudine (100mg/ngày) sử dụng cho người bệnh xơ gan mất bù, phụ nữ mang thai. Trường hợp kháng thuốc, dùng Adefovir phối hợp với Lamivudine.
- Viêm gan C: Các thuốc được lựa chọn điều trị là Sofosbuvir/Velpatasvir hoặc Glecaprevir/Pibrentasvir.
- Người bệnh viêm gan tự miễn: Dùng Methylprednisolon tiêm tĩnh mạch với liều 60mg/ngày.
- Đối với người bệnh xơ gan giai đoạn muộn có biến chứng cổ trướng:
- Trường hợp nhiễm khuẩn phúc mạc: Dùng kháng sinh Cefotaxim tiêm tĩnh mạch hoặc Amoxicillin - Clavulanic.
- Sử dụng thuốc lợi tiểu: Điều trị đơn độc bằng Spironolactone hoặc Furosemide hoặc phối hợp Spironolactone theo tỷ lệ 4:1.
Thuốc tây điều trị các bệnh lý về gan giúp kiểm soát triệu chứng
Xây dựng chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi khoa học
Chế độ dinh dưỡng và nghỉ ngơi hợp lý giúp cải thiện chức năng gan một cách đáng kể. Dưới đây là một số việc bạn nên làm để hạn chế các tác nhân gây hại cho gan, đảm bảo lá gan luôn được khỏe mạnh:
- Hạn chế tối đa rượu bia và tránh sử dụng kéo dài các thuốc gây độc cho gan.
- Gia tăng lượng rau xanh trong thực đơn hàng ngày.
- Ăn nhiều trái cây để cung cấp vitamin và khoáng chất cho cơ thể. Đây là những chất cần thiết cho sự hoạt động bình thường của gan.
- Hạn chế các thức ăn nhiều dầu mỡ, đồ chiên rán gây khó tiêu.
- Lượng muối ăn không quá 2g/ngày. Chế độ này đặc biệt quan trọng đối với người xơ gan cổ trướng.
- Tập thể dục mỗi ngày: Nên tập các bài tập nhẹ nhàng, đều đặn khoảng 30 phút mỗi ngày.
- Làm việc có kế hoạch, ngủ đúng giờ và đủ giấc: Khoảng thời gian từ 23 - 1 giờ sáng là lúc gan thải độc. Do đó, cần đi ngủ trước 10 giờ để tạo được giấc ngủ say trong khoảng thời gian này.
Nghỉ ngơi khoa học giúp gan có thời gian tái tạo lại năng lượng
Sử dụng thảo dược hỗ trợ phục hồi chức năng gan
Hiện nay, sử dụng thảo dược hỗ trợ phục hồi chức năng gan được coi là phương pháp hiệu quả trong phòng ngừa và kiểm soát các bệnh lý về gan. Trong y học dân gian, nhiều loại thảo dược từ lâu đã được biết đến với công dụng tuyệt vời trong chữa trị các bệnh lý về gan mật.
Bên cạnh đó, với sự phát triển của nền y học hiện đại đã mang lại nhiều thành tựu trong quá trình nghiên cứu các sản phẩm thảo dược cho người mắc bệnh gan. Trong đó phải kể đến công trình nghiên cứu về sự kết hợp giữa Silybin và Phospholipids.
Silybin là thành phần trong cây kế sữa có tác dụng kháng viêm, chống oxy hóa và bảo vệ tế bào gan. Nhằm tăng cường tác dụng của Silybin, các nhà khoa học đã kết hợp Silybin với Phospholipids tạo nên phức hợp cấu trúc tương tự màng tế bào, tăng khả năng hướng trúng đích tại gan. Phức hợp Silybin phospholipids có tác dụng giảm tổn thương ty thể, tăng cường chuyển hóa và giảm đáng kể triệu chứng, biến chứng của gan nhiễm mỡ (SS Sun và cộng sự 2019).
Silybin phospholipids mang lại hiệu quả điều trị vượt trội
Theo nghiên cứu, một số thảo dược khi kết hợp với Silybin cũng đem lại hiệu quả điều trị cho người mắc bệnh lý về gan như: Diệp hạ châu đắng, cà gai leo, cây lồng đèn,...
Hiện nay, siêu âm gan là kỹ thuật được sử dụng phổ biến vì dễ thực hiện, an toàn, ít gây khó chịu cho người bệnh và chi phí tương đối rẻ. Hy vọng với bài viết trên đã giúp bạn đọc biết thêm thông tin về siêu âm gan và ý nghĩa của các kết quả khi siêu âm.
Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào về tình trạng bệnh lý gan đang gặp phải, hãy đặt câu hỏi dưới phần bình luận để nhận được sự hỗ trợ miễn phí từ chuyên gia.
Link tham khảo:
https://my.clevelandclinic.org/health/diagnostics/15759-vascular-ultrasound-of-the-liver
https://www.docpanel.com/blog/post/what-know-about-your-liver-ultrasound