Gan được cấu tạo bởi 3 thành phần chính: Các bao gan, nhu mô gan, mạch máu và đường dẫn mật trong gan. Mọi sự bất thường ở gan có thể cảnh báo những vấn đề mà chúng ta cần hết sức đề phòng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin về các bất thường và cách điều trị khi nhu mô gan bị tổn thương!
Nhu mô gan là gì? Các bất thường về nhu mô gan
Nhu mô gan là tập hợp các tiểu thùy nhỏ có hình lục giác. Bên trong các tiểu thùy, tế bào gan được sắp xếp như những sợi dây tế bào nối bộ ba khoảng cửa ở ngoại vi (ống mật, động mạch gan, tĩnh mạch cửa) với tĩnh mạch trung tâm. Nhu mô gan bị tổn thương gây ra các bệnh lý nghiêm trọng về gan.
Nhu mô gan thô
Nhu mô gan thô (nhu mô gan không đồng nhất) là tình trạng các tế bào gan bị phá hủy, mô gan bị thay thế bằng các tổ chức xơ dẫn đến thay đổi cấu trúc gan, khiến gan không còn hình dạng như bình thường. Nhu mô gan hơi thô cho thấy sự tổn thương đang ở mức độ nhẹ, tuy nhiên người bệnh không được chủ quan vì sẽ khiến tình trạng ngày càng nặng thêm.
Nhu mô gan thô không phải là bệnh lý mà là biến chứng nguy hiểm của một số bệnh về gan. Ở giai đoạn này, gan không còn khả năng duy trì các chức năng thông thường như tổng hợp, chuyển hóa và thải độc.
Nhu mô gan thô khiến cấu trúc gan không còn hình dạng như bình thường
Nhu mô gan tăng âm
Nhu mô gan tăng âm là dấu hiệu thường thấy khi xuất hiện khối khu trú trong gan. Trên hình ảnh siêu âm, có thể phát hiện ra các tổ chức lạ này bằng sự gia tăng khả năng phản hồi với sóng siêu âm hoặc sự gia tăng độ sáng của mô gan khiến cho đường bờ của cấu trúc mạch máu bị mờ đi.
Vậy cụ thể nhu mô gan tăng âm là bệnh gì? Cũng giống như nhu mô gan thô, đây không phải là bệnh lý nào mà là biến chứng của một số bệnh về gan như xơ gan, áp xe gan, gan nhiễm mỡ,…
Nhu mô gan tăng âm khi có khối khu trú trong gan
Các bệnh lý gây tổn thương nhu mô gan
Nhu mô gan thô hay nhu mô gan tăng âm xuất hiện khi gan đã bị tổn thương nặng do không được phát hiện và điều trị kịp thời. Một số nguyên nhân gây ra tình trạng này:
Viêm gan siêu vi
Virus là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bệnh viêm gan. Điển hình là bệnh viêm gan A, viêm gan B và viêm gan C. Bệnh viêm gan A có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng và hầu hết phục hồi mà không gây ra tổn thương gan lâu dài. Trong khi đó, bệnh viêm gan B và viêm gan C thường bắt đầu từ những triệu chứng nhẹ, kéo dài vài tuần và có thể đến suốt đời (mạn tính). Khoảng 15 - 25% số người bị viêm gan B mạn tính phát triển thành bệnh gan mạn tính, bao gồm xơ gan, suy gan hoặc ung thư gan. Ở giai đoạn này, siêu âm thường thấy các bất thường về hình ảnh của gan như nhu mô gan thô hay nhu mô gan tăng âm.
Viêm gan do virus biểu hiện bằng bất thường hình ảnh trên siêu âm
Người mắc các bệnh lý về gan
Các bệnh lý về gan như gan nhiễm mỡ, xơ gan, áp xe gan,… là nguyên nhân chính gây ra tình trạng bất thường về nhu mô gan.
Lạm dụng rượu bia và các chất độc hại
Lạm dụng rượu bia quá mức và tiếp xúc với các chất độc hại thường xuyên là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tổn thương nhu mô gan. Xơ gan do rượu là một loại tổn thương gan nặng, đặc trưng bởi các tế bào gan bị sưng, xơ cứng, gây lắng đọng khối khu trú trong gan.
Những dấu hiệu cảnh báo nhu mô gan bị tổn thương
Ở giai đoạn đầu, các dấu hiệu nhu mô gan bị tổn thương thường không rõ rệt và nếu chủ quan rất dễ nhầm lẫn với bệnh lý khác. Người bệnh cần lưu ý khi có các dấu hiệu sau:
Vàng da
Suy gan làm mất chức năng liên hợp và thanh thải sắc tố bilirubin. Nồng độ bilirubin trong máu cao gây hiện tượng vàng da, vàng mắt. Đây được xem là dấu hiệu đặc trưng ở người có nhu mô gan bị tổn thương.
Xuất huyết dưới da
Tế bào gan bị hư hại khiến gan chậm hoặc ngừng sản xuất các yếu tố cần thiết cho quá trình đông máu. Hiện tượng bầm tím dưới da và chảy máu có thể xảy ra một cách tự phát.
Nước tiểu sẫm màu
Suy giảm chuyển hóa bilirubin tại gan khiến nồng độ bilirubin trong máu cao. Bilirubin liên hợp thải trừ qua nước tiểu khiến nước tiểu sẫm màu.
Phù nề 2 chi dưới do suy giảm chức năng gan
Triệu chứng phù hai chi dưới (mu bàn chân, mắt cá chân, mặt trước cẳng chân) thường xuất hiện từ từ và tăng dần. Nguyên nhân là do chức năng gan bị suy giảm khiến áp lực tĩnh mạch cửa tăng lên trong khi đó áp lực keo huyết tương lại giảm. Hậu quả là nước và các chất thoát khỏi lòng mạch gây phù.
>>>XEM THÊM: Mẩn ngứa báo hiệu bệnh lý về gan
Các dấu hiệu cảnh báo nhu mô gan bị tổn thương
Cần làm gì khi phát hiện nhu mô gan bị tổn thương?
Người có nhu mô gan bị tổn thương trước hết cần phải được chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh để có phương pháp điều trị hợp lý.
Đối với người tổn thương nhu mô gan nhẹ do rượu, có thể phục hồi trở lại bình thường nếu ngừng uống rượu. Nếu tiếp tục uống rượu, quá trình viêm sẽ tiến triển thành mạn tính, dẫn đến sự thay thế nhu mô gan bằng mô sẹo, làm tổn thương nghiêm trọng đến cấu trúc mạch máu của gan.
Đối với người bị viêm gan do virus viêm gan B, viêm gan C, cần được điều trị theo phác đồ hướng dẫn. Riêng đối với viêm gan A, cho tới nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, người mắc chỉ có thể kiểm soát bệnh thông qua cải thiện triệu chứng.
Xây dựng lối sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng hợp lý
Bên cạnh điều trị nguyên nhân thì người bệnh cần xây dựng lối sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng hợp lý.
- Hạn chế lượng protein động vật ăn hàng ngày để tránh tích tụ các chất thải độc hại gây ảnh hưởng đến não.
- Cắt giảm lượng chất béo: Tránh các thức ăn chiên xào, nhiều dầu mỡ động vật.
- Ăn nhiều trái cây và rau xanh: Chất xơ trong rau xanh giúp cải thiện hệ tiêu hóa và làm sạch cơ thể.
- Ăn nhạt: Cần hạn chế lượng muối ăn dưới 2g/ngày.
- Tập thể dục: Tập luyện thể dục thể thao tối thiểu 30 phút mỗi ngày với các bài tập vừa sức.
Sử dụng các sản phẩm từ thảo dược giúp phục hồi và bảo tồn nhu mô gan
Mục tiêu điều trị quan trọng nhất ở người có tổn thương nhu mô gan là phục hồi và bảo tồn các nhu mô gan, tránh xảy ra biến chứng nặng nề hơn. Từ xa xưa, sử dụng thảo dược cho thấy hiêu quả cao trong hỗ trợ điều trị các bệnh lý về gan. Trong số đó phải kể đến cây kế sữa, diệp hạ châu, cà gai leo, cây lồng đèn,…
- Silybin là thành phần tách chiết từ hỗn hợp flavonoid của cây kế sữa, có tác dụng chống oxy hóa, kháng viêm và bảo vệ tế bào gan. Với sự phát triển của công nghệ, các nhà khoa học đã tạo ra phức hợp Silybin phospholipids nhằm tăng tác dụng hướng trúng cơ quan đích tại gan, tăng hiệu quả điều trị lên nhiều lần so với đơn trị liệu bằng silybin. Theo nghiên cứu năm 2019 của nhóm tác giả tại Trung tâm nghiên cứu bệnh gan Trung Quốc, phức hợp Silybin phospholipids có tác dụng giảm tổn thương do bệnh lý gan nhiễm mỡ và giúp bảo vệ cấu trúc gan.
Phức hợp Silybin phospholipids cho tác dụng gấp nhiều lần so với đơn trị liệu bằng silybin
- Diệp hạ châu: Trong y học cổ truyền, diệp hạ châu có vị đắng, hơi ngọt, tính mát. Tác dụng nổi bật là thanh can, giải độc và thường được dân gian sử dụng trong điều trị các bệnh lý về gan. Trong y học hiện đại, diệp hạ châu được sử dụng nhằm tăng cường và phục hồi chức năng gan, giúp gan chống lại các tác nhân độc hại. Nghiên cứu của các nhà khoa học Nhật bản và Ấn độ năm 1980 cho biết đã phân lập được những hợp chất trong diệp hạ châu có khả năng chữa bệnh viêm gan như phyllantin, hypophyllantin và triacontanal.
- Cà gai leo: Cà gai leo có vị hơi the, đắng, tính ấm, được ứng dụng trong y học để giải độc gan, bảo vệ gan, ức chế sự phát triển của xơ gan.
Cà gai leo được chứng minh có tác dụng bảo vệ gan, ức chế sự phát triển của xơ gan
Qua bài viết trên, chúng ta đã cùng tìm hiểu về nhu mô gan là gì và phải làm sao khi nhu mô gan bị tổn thương. Quan trọng bạn cần lưu ý là xây dựng chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh kết hợp sử dụng sản phẩm từ thảo dược giúp phục hồi và bảo tồn nhu mô gan. Điều này sẽ giúp bạn bảo vệ lá gan luôn khỏe mạnh, duy trì sức khỏe và kéo dài tuổi thọ. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào, hãy nhắn vào phần bình luận bên dưới để được nhận sự hỗ trợ miễn phí từ chuyên gia.
Tài liệu tham khảo